Đậu tương là một hàng hóa quan trọng trong dòng chảy thương mại ngũ cốc toàn cầu, nhất là giữa Mỹ và Trung Quốc. Đối với các nhà giao dịch tài chính, hợp đồng tương lai đậu tương cũng rất được ưa chuộng, do đó cần nắm bắt được đâu là các yếu tố có thể tác động đến đường đi của giá đậu tương để có thể đưa ra được nhận định đúng đắn cho quá trình đầu tư.

Đậu tương là loại thực phẩm giàu chất đạm – protein, với sản lượng tập trung ở các nước châu Mỹ như Mỹ, Brazil và Argentina để làm thức ăn cho người và gia súc, gia cầm. Đậu tương được sử dụng chủ yếu để sản xuất khô đậu tương và dầu đậu tương, là các nguyên liệu quan trọng trong sản xuất thức ăn chăn nuôi.

Đậu tương trong sản xuất thức ăn chăn nuôi chủ yếu là đậu tương biến đổi gen. Đậu tương không biến đổi gen được sử dụng cho thực phẩm của con người.Đậu tương là loại thực phẩm giàu chất đạm – protein, với sản lượng tập trung ở các nước châu Mỹ như Mỹ, Brazil và Argentina để làm thức ăn cho người và gia súc, gia cầm.

1) Thời tiết

Thời tiết có tác động đáng kể đến năng suất cây trồng nói riêng và sản xuất nông nghiệp nói chung. Trong chu kỳ trồng trọt, thời tiết bất lợi cho dù ngắn hạn diễn biến cực đoan đều có thể ảnh hưởng không tốt đến việc sản xuất đậu tượng. Ngoài ra, yếu tố thời tiết còn ảnh hưởng đến quá trình giao hàng cũng như quá trình hậu cầu đưa cây trồng ra thị trường.

Chẳng hạn, mưa lớn diễn ra ở các khu vực phía bắc và trung tây của Brazil (nơi trồng hầu hết các loại cây trồng trên thế giới) sẽ khiến cho các hoạt động trên cánh đồng trở nên khó khăn hơn, giảm tốc độ trồng trọt, từ đó làm tổn hại đến sản lượng đậu tương. Trong khi đó, điều kiện thời tiết bất lợi ở miền nam Brazil, khu vực tập trung việc giao hàng ra thị trường quốc tế, có thể ảnh hưởng đến nguồn cung đậu tương trên thị trường thế giới và sự chậm trễ sẽ làm gia tăng hao hụt, suy giảm nguồn cung.

2) Nhu cầu chất đạm

Trung Quốc và các thị trường châu Á khác đóng một vai trò rất quan trọng trong các động lực chính ảnh hưởng đến tiêu thụ đậu tương, các khu vực này có sự bùng nổ về nhu cầu thịt (thịt bò, thịt lợn và thịt gia cầm đóng vai trò quan trọng). Trong khi đó, khô đậu tương (một sản phẩm của đậu tương) là nguồn chất đạm quan trọng nhất được sử dụng để chăn nuôi gia súc, gia cầm và chiếm khoảng 2/3 tổng sản lượng thức ăn protein trên thế giới.

3) Nhu cầu của Trung Quốc

Trung Quốc nhập khẩu khoảng 60% thị trường nhập khẩu đậu tương toàn cầu, nhu cầu chiếm đến 90% của tòa cầu. Sản lượng thịt của Trung Quốc đã tăng 250% từ năm 1986 đến năm 2012. Tuy nhiên, Trung Quốc không thể tự cung ứng đủ lượng thức ăn chăn nuôi, do đó sẽ phải nhập khẩu thêm từ Mỹ và Brazil.

4) Đồng USD

Giống như hầu hết các mặt hàng được giao dịch quốc tế, đậu tương cũng được định giá bằng đô la Mỹ. Ở mức cơ bản nhất, việc giảm giá trị của đồng USD so với tiền tệ của người mua hàng hóa thì có nghĩa rằng người mua sẽ chi ít hơn để mua hàng hóa. Khi hàng hóa trở nên rẻ hơn, nhu cầu đối với hàng hóa tăng lên, dẫn đến sự gia tăng giá cả và ngược lại.

Các nhà sản xuất không nên tăng sản lượng khi đồng USD yếu hơn. Ví dụ, sự mất giá của đồng đô la Mỹ so với đồng real của Brazil có thể làm giảm tỷ suất lợi nhuận của nông dân trồng đậu tương ở Brazil. Doanh thu của nông dân sẽ thu bằng đô la Mỹ nhưng chi phí lại tính bằng đồng real của Brazil nên khi đô la Mỹ mất giá so với đồng real sẽ tác động đến lợi nhuận của các nhà sản xuất. Do vậy, triển vọng tỷ suất lợi nhuận thấp sẽ góp phần làm giảm nguồn cung đậu nành.

5) Thuế quan

Đậu tương là một trong những nguồn thực phẩm quan trọng nhất, đây có thể trở thành một yếu tố quan trọng để chính phủ có thể áp dụng trong chính sách thương mại với các quốc gia khác. Ví dụ, vào năm 2018, Trung Quốc tuyên bố rằng họ sẽ tăng thuế đối với hàng nhập khẩu đậu tương từ Mỹ. Sự thay đổi này đã tác động làm tăng giá đậu tương ở Trung Quốc, nhưng giảm ở Mỹ.

6) Giá của các loại cây trồng khác

Ngô và đậu tương có sự cạnh tranh trong nhiều lĩnh vực như trong ngành công nghiệp dầu ăn, ngành thức ăn chăn nuôi, ngành công nghiệp nhiên liệu sinh học. Do đó, việc sản xuất ngô sẽ ảnh hưởng đến đậu tương và ngược lại. Nhìn chung, nếu sản lượng ngô giảm, giá đậu tương dự kiến sẽ tăng.

7) Mức tồn kho

Hàng tồn kho như một biện pháp phòng ngừa cho cả nhà sản xuất và người tiêu dùng đậu tương. Theo lẽ thường, tồn kho giảm do nhu cầu tăng nhanh hơn nguồn cung, khiến giá đậu tương cao hơn. Việc tồn kho giảm còn có thể khiến cho thị trường đậu tương dễ bị tổn thương hơn trước sự gián đoạn nguồn cung không lường trước được hoặc khi nhu cầu tăng đột biến.

8) Đầu cơ

Các quỹ đầu cơ hoạt động trên thị trường nông sản bao gồm cả đậu tương có thể khiến giá biến động nhanh hơn so với những yếu tố khác khi xuất hiện thâm hụt hoặc thặng dư trên thị trường. Các nhà đầu cơ đóng một vai trò quan trọng trong việc báo hiệu cho nông dân biết họ nên trồng bao nhiêu đồng thời cho phép chuyển giao rủi ro.

9) Chi phí năng lượng

Chi phí năng lượng cao hơn khiến cho chi phí sản xuất đậu tương và chi phí vận chuyển cao hơn. Năng lượng chiếm một phần đáng kể trong chi phí hoạt động đối với phần lớn các cây trồng. Điều này đặc biệt đúng khi xem xét chi phí năng lượng gián tiếp cho phân bón vì việc sản xuất phân bón đòi hỏi một lượng lớn khí đốt tự nhiên.

10) Đầu cơ của các quỹ

Trong ngắn hạn, ít nhất các vị thế do các quỹ hàng hóa lớn nắm giữ có thể có tác động đáng kể đến giá đậu tương. Nếu các vị thế trên thị trường tương lai ở mức quá mua hoặc quá bán thì như trong các thị trường hàng hóa khác, tin tức chống lại quan điểm này có thể khiến cho giá biến động mạnh trên thị trường.

Theo Materials-risk